Το ρολόι του χρόνου γυρίζει τους δείχτες του πολλά χρόνια πίσω. Παιδικά βήματα αλαφροπατούν στο στενό σοκάκι, ανάμεσα Καινούρια Πόρτα και Φαλτέ Τζαμί, όπως έλεγαν οι ντόπιοι το Βαλιδέ Τζαμί. 

Κοντοστέκονται στη γωνία Καλλονάδων και Αρχανών. Το λευκό μακρόστενο σπίτι είναι εκεί. Τα παραθυρόφυλλα στα δυο παράθυρα τού ισογείου ανοιχτά. Φαίνεται η πλεκτή κουρτίνα στο δεξί, εκεί που είναι το σαλόνι και το κοφτό κουρτινάκι στο αριστερό, στην κουζίνα. 

Ανάμεσά τους η κεντρική πόρτα. Εκεί που τελειώνει το σαλόνι αρχίζει η αυλή με ψηλό μαντρότοιχο και δική της πόρτα. Δεν μπορεί να δει τα λουλούδια, την αδυναμία της ιδιοκτήτριας, μα νιώθει τη μυρωδιά τους. Στο βάθος της αυλής είναι η τουαλέτα, ξέχωρη απ’ το υπόλοιπο σπίτι, με το σιδερένιο βρυσάκι για νιπτήρα.

Ανεβαίνει στο μικρό πεζοδρόμιο και η κεντρική πόρτα ανοίγει. Τρία σκαλοπάτια την κατεβάζουν στο χολ με τη πανοραμική φωτογραφία των Αλατσάτων. Μυρίζει Μικρασία. Η θεία Μάλαμα στην κουζίνα, σκυμμένη πάνω απ’ το φαγητό. Την προσπερνά και ανεβαίνει τη στενή ξύλινη σκάλα που οδηγεί στον οντά. Είναι το μόνο υπνοδωμάτιο του σπιτιού. Πάνω από το σιδερένιο κρεβάτι ο κεντημένος σταυρός και παραδίπλα η εικόνα του Αρχάγγελου Μιχαήλ, του προστάτη της.

Το σπίτι ήταν πολύ πιο μεγάλο» ακούει τη θεία Μάλαμα. «Το πάνω μέρος ήταν όλο οντάς ξύλινος, ευρύχωρος που εξείχε απ΄ το ισόγειο. Φιλοξένησε αρραβώνες και γάμους και γλέντια πολλά. Παλιό σπίτι, τούρκικο».

1924/1925. Ο Μιχαλιός από τα Βουρλά κι η Μάλαμα από τ’Αλάτσατα της Μικρασίας στήνουν στο σπίτι αυτό το νοικοκυριό τους. Ο Μιχαλιός έφυγε γρήγορα. Ύστερα ήρθε η ρυμοτομία. Ο δρόμος φάρδυνε και ανυψώθηκε και το σπίτι στένεψε. Δεν στένεψε όμως η καρδιά της ιδιοκτήτριας. Έγινε μια μεγάλη αγκαλιά γεμάτη αγάπη για τ’ ανίψια της, για τα παιδιά της γειτονιάς, για τα παιδιά του κόσμου. Πάντοτε είχε κάτι να τα φιλέψει, πάντοτε φρόντιζε να ζεστάνει τα βρεγμένα ποδαράκια τους απ’ τη βροχή…

Σήμερα, το σχετικά νεόδμητο – ανοικοδομήθηκε στη δεκαετία του ’90 – αλλά καλαίσθητα ανακαινισμένο οικοδόμημα, με σύγχρονες ανέσεις, δεν θα μπορούσε να είναι κάτι άλλο από ένα χώρο φιλόξενο έχοντας πάρει την αύρα και τη ζεστασιά της θείας Μάλαμας. Όσοι ακόμα τη θυμούνται, περνώντας από εκεί αφήνουν ένα χαμόγελο κι ένα νοτισμένο βλέμμα στην πινακίδα που γράφει: Aunt Malama’s place (Ο τόπος της θείας Μάλαμας).

Μια επισκέπτρια